Selçuk Sultanlarının alameti mahsusası olan Doğan Kuşu resmi büyük kapının üzerine hak edilmiştir. Burcun şimal yüzünde duvara yerleştirilmiş mermerden büyük bir insan heykli görülüyor. Sol elinde kalkana benzeyen bir şey vardır. Fredrich Sarre kitabına bu kapının ve kapıdan sonraki burcun resmini koymuştur. O vakit heykelin başı ve sağ eli bileğinden kopmuştur. Bu heybetli heykele Türkler 'Asker taş','Erkek Taş' anlamına 'Ertaş' demişlerdi. Sonra bu deyiş kapıya ad olarak konulmuştur. Taş kelimesinin başındaki 'T' bazı lehçelerde 'D' ye kalbolduğu ve Konyalılar'da 'taş' a 'daş' dedikleri için kelime Ertaş ve Erdaş şekillerinde yazılmış ve telaffuz edilmiştir. "Ertaş'daki put gibi" sözü Konyalılar arasında hala yaşayan bir atalar sözü haline gelmiştir.

Konyalılar soğuk, iri yarı adamlara böyle derler. Heykel'in üstünde beyzi şeklinde yapılmış bir süs çerçevesi ve içinde de bir kitabe görülmektedir. Heykelin iki tarafında yarma halinde iki burç penceresi,mazgal vardır. Daha yukarda da taş melek kabartmalar görülür. Kapıdan sonraki ikinci burcun kuzeyine beyzi kemerli bir kitabelik yapılmış, sağına, soluna ve üstüne birer aslan heykeli yerleştirilmiştir. Bu burcun üstünde dendanlar be altında yarma pencereler görülür. Kapının solunda surun duvarında, üstünde süvari kabartmaları bulunan Mermer bir levha da göze çarpar. Karamanoğlu Mehmed Bey'in Rindleri işte bu kapıyı yakmışlardır. H.707-m 1307 tarihinde Karamanoğlu Yahşi Bey Konya'ya geldiğinde zamanın cünüd-i rünudiyye sergerdesi olan Ahi Mustafa ile maiyetindeki rindleri kalenin bu kapısına asmıştı. Şarl Texiye'nin de anlattığına göre Çeşnigir Kapısı kalenin en mühim ve en büyük kapılarından birisi idi.

Kale kapısının önündeki Sultan Harmanı denilen yerde Sultan Cem'in bahçesi vardır. Bahçenin bir kısmı buradaki Gömeç Hatun Medresesi'nin vakıf toprağı üzerinde yapılmıştı. Bu kapıya Bab-ı Sultan (Sultan Kapısı)da denildiği anlaşılmaktadır. Fatih'in h.881-m1576 tarihli Karaman İli İl Yazıcı Defteri'nde Medrese Mhallesi'ndeki(Parsana) Mescid tespit edilirken aynen şöyle denilmektedir. 'Vakıf-ı mescid-i Medrese Mahallesi Tabi-i Ertaş' Yine burada bu mescid adına Sultan Kapısı'ndan bir dükkan vakfedildiği gösterilmektedir. 3.Murad'ın h.992-m. 1584 tarihli Konya Evkaf Defteri'nde de bu Medrese Mahallesi Mescidi'nin Ertaş'a tabi olduğu ve Sultan Cem'in bahçesinin yanında da vakfedilmiş tarlası bulunduğu yazılmaktadır. Ertaş Kapısı: Bu kapı surun şimalinde idi. Yıkılan guraba hastanesi kısmen kapının yerine yapılmıştı. Bu kapının asıl adı Çeşnigir Kapısıdır. Alaaddin Keykubat'ın emirlerinden Çeşnigir tarafından yaptırılmıştı. Sonra Ertaş Kapısı şöhreti asıl ismine galebe çalmıştır.